Biblia królowej Zofii, także Biblia szaroszpatacka – najstarsze polskie tłumaczenie Starego Testamentu. Przekład został wykonany w dwóch tomach na zlecenie żony Władysława Jagiełły, królowej Zofii Holszańskiej. Rękopis ukończono w latach 1453–1455. Głównym autorem tłumaczenia na język polski był kapelan królowej Andrzej z Jaszowic, a przepisywaniem tekstu zajmowało się kilku kopistów.
Poza pojedynczymi trzema kartami z drugiego tomu rękopis nie zachował się do czasów współczesnych. Tom pierwszy jest jednak częściowo znany dzięki wydaniom z drugiej połowy XIX w. i pierwszej połowy XX w. Jest to najobszerniejszy zabytek literatury polskiej doby rękopiśmiennej.
Przekład dokonano w oparciu o wcześniejsze tłumaczenia czeskie o czym świadczą liczne czechizmy. Pierwotnie obejmował on tekst przynajmniej całego Starego Testamentu w dwóch tomach. Pierwszy tom zawierał tekst biblijny od Księgi Rodzaju do Księgi Psalmów włącznie. Tom drugi zawierał pozostałą część ST. Nie wiadomo czy przekład zawierał też Nowy Testament. Uzupełnienia iluminacji pierwszej karty kodeksu dokonano na początku XVI wieku. Sam rękopis nie został wykończony w całości o czym świadczą puste miejsca pozostawione na inicjały.
Nie ma pewności czy królowa Zofia kiedykolwiek go otrzymała gdyż wątpliwym jest by do rąk królewskich trafił kodeks posiadający tak wiele braków iluminacji.